ĐỀ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10
TỈNH BÌNH DƯƠNG NĂM 2017 – 2018
Câu 1 (2.0 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu đề:
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.
(Ngữ văn 9, tập hai,
NXB Giáo dục Việt Nam)
b. Em hiểu như thế nào về nhan đề bài
thơ?
c. Xác định một biện pháp tu từ mà em
thích nhất trong đoạn thơ trên và cho biết tác dụng của biện pháp tu từ đó?
d. Đoạn thơ gợi cho em suy nghĩ gì về
cuộc sống có ý nghĩa của mỗi con người?
Câu
2 (1.0 điểm)
Chỉ ra và giải thich lỗi sai giữa các câu
trong đoạn văn sau:
Đoàn
thuyền đánh cá ra khơi trong cảnh màn đêm buông xuống. Sóng biển cài then, đêm
sập cửa, vũ trụ đi vào yên tĩnh, vắng lặng. Bốn bề không còn một tiếng động. Lá
cờ nhỏ sáng bừng trên đỉnh cột buồm bay phần phật, gió ào ào dữ dội.
Câu 3 (2.0 điểm)
“Ung thư xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng một
trong số đó là môi trường sống ở nước ta quá độc hại. Chúng ta ăn bẩn, uống
bẩn, thở bẩn, ở bẩn. Các hóa chất nguy hiểm cho sức khỏe ở khắp nơi, ngấm vào
cơ thể người bằng nhiều cách, trong đó mối nguy hiểm lớn nhất là thực phẩm độc
hại đến từ những kẻ kinh doanh bất lương.”
(Dẫn theo http://www.vnexpress.net, ngày 27-3-2016)
Em hãy viết một đoạn
nghị luận xã hội (khoảng 15-20 dòng) trình bày suy nghĩ về mối nguy hiểm lớn nhất
được nhắc trong đoạn trên.
Câu 4 (5.0 điểm). Phân tích nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích
truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành
Long. (Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam)
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ THANG
ĐIỂM
A. Hướng dẫn chung
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát
bài làm của thí sinh, tránh cách đếm ý chấm điểm.
- Do đặc trưng bộ môn nên giám khảo chủ động, linh hoạt trong việc vận
dụng đáp án và thang điểm, khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
B. Hướng dẫn cụ thể
Câu |
Đáp án |
Điểm |
Câu 1 (2.0đ) |
a.
Đoạn thơ trích từ tác phẩm Mùa
xuân nho nhỏ; - Tác giả: Thanh Hải. |
0,25 0,25 |
b.
Nhan đề “Mùa xuân nho nhỏ”: là
hình ảnh mang ý nghĩa ẩn dụ sâu sắc; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà
thơ – muốn làm một mùa xuân nho nhỏ, sống đẹp, sống có ích, được cống hiến
cho đất nước, góp mùa xuân của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc, của cuộc
đời chung. |
0,25 0,25 |
|
c.
Xác định một trong các biện pháp
tu từ sau và nêu tác dụng hợp lí. - So sánh: Đất nước như vì sao - Điệp ngữ: Ta làm…. Ta làm - Ẩn dụ: con chim hót, cành hoa, một nốt trầm |
0,5 |
|
|
d.
Cuộc sống có ý nghĩa khi ta sống
tốt đẹp; sống có ích, biết cống hiến… (học sinh có thể diễn đạt theo
nhiều cách nhưng đảm bảo hợp lý, giám khảo cho điểm) |
0,25 0,25 |
Câu 2 (1.0đ) |
Xác định
lỗi sai: Lỗi liên kết về nội dung, nội dung các câu trong đoạn mâu thuẫn nhau:
màn đêm buông xuống…vũ trụ yên tĩnh, vắng lặng. Bốn bề không một tiếng động
>< lá cờ nhỏ sáng bừng trên đỉnh cột buồm bay phần phật, gió ào ào dữ
dội. |
0,5 0,5 |
Câu 3 (2.0đ) |
Em hãy viết một đoạn nghị luận xã hội (khoảng 15-20
dòng) trình bày suy nghĩ về mối nguy hiểm lớn nhất được nhắc
trong đoạn trên. |
|
* Yêu cầu về kỹ năng: - Học sinh biết cách viết một đoạn văn nghị luận
theo đúng yêu cầu của đề ( khoảng 15-20 dòng;
đoạn văn có đủ ba phần; mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn; các câu trong
đoạn đảm bảo tính liên kết). - Diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi dùng từ, đặt
câu, lỗi chính tả; chữ viết rõ ràng. |
|
|
* Yêu cầu về kiến
thức: Học sinh có những kiến thức về đời
sống, có thể diễn đạt nhiều cách khác nhau nhưng đảm bảo các ý cơ bản sau: |
|
|
1. Giới thiệu vấn đề: Thực phẩm
độc hại đến từ những kẻ kinh doanh bất lương là mối nguy hiểm lớn. |
0,25
|
|
2. Triển khai vấn đê:
(Lý lẽ có kèm dẫn chứng) -
Thực phẩm độc hại:
thực phẩm bẩn, mất vệ sinh; thực phẩm không an toàn, chứa hóa chất độc hại,
vượt mức cho phép... tác động tiêu cực đến sức khỏe và tính mạng con người… -
Biểu hiện như thịt có
chất tạo nạc, chất tăng trưởng; rau chứa thuốc trừ sâu; thịt thối thịt chết,
cá tôm ướp hóa chất... trở thành thực phẩm bán cho người dân tiêu dùng. -
Tác hại của thực phẩm
bẩn: gây tâm lý hoang mang; gây ảnh hưởng kinh tế; không cung cấp chất dinh
dưỡng; tác hại nặng nề nhất là gây bệnh tật nguy hiểm đe dọa tính mạng con
người (nhất là bệnh ung thư đáng báo động) -
Nguyên nhân thực phẩm
bẩn tồn tại: sự xuống cấp về lương tâm, đạo đức, thói hám lợi của người sản
xuất; sản xuất, canh tác, gieo trồng trong môi trường bị ô nhiễm trầm trọng từ
đất đai, nguồn nước đến không khí; ý thức người tiêu dùng chưa cao do thiếu
khả năng nhận diện thực phẩm bẩn hoặc ham của rẻ; các cơ quan chức năng quyết
liệt xử lý các vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm.. -
Biện pháp ngăn ngừa:
Nâng cao ý thức, tuyên truyền về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm để đảm bảo
sức khỏe của xã hội; Mỗi người ý thức chung tay cùng xã hội đẩy lùi thực phẩm
bẩn bằng những hành động thiết thực; Biện pháp xử lý nặng, kiên quyết, nghiêm
minh đối với việc sản xuất thực phẩm bẩn… |
1,5 |
|
|
3. Kết thúc vấn đề: Nhận thức của bản thân và hành động thiết thực. |
0,25 |
Câu 4 (5.0đ) |
Phân tích nhân vật
anh thanh niên trong đoạn trích truyện Lặng
lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long. ( Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt
Nam). |
|
* Yêu cầu về kỹ năng:
Hiểu đúng yêu cầu của đề bài và vận
dụng tốt kỹ năng làm bài nghị luận về nhân vật trong tác phẩm truyện, bài có
kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi dùng từ,
đặt câu, lỗi chính tả. |
|
|
* Yêu cầu về kỹ năng:
Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều
cách khác nhau nhưng bài làm cần đảm bảo các ý cơ bản: |
|
|
1.
Giới thiệu chung - Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác. - Giới thiệu nhân vật. |
0,5 |
|
2.
Phân tích |
4,0 |
|
a.
Nội dung: a.
Giới thiệu khái quát b.
Phân tích nhân vật: -
Ngoại hình: Một anh
thanh niên “hai mươi bảy tuổi…. tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ…” -
Nghề nghiệp: Cán bộ
khí tượng. -
Hoàn cảnh sống và làm
việc: đầy khó khăn, gian khổ, thử thách (đỉnh Yên Sơn cao 2600m…) -
Vẻ đẹp tính cách và
phẩm chất: + Sống có lý tưởng, yêu nghề, có tinh thần trách
nhiệm. + Làm chủ bản thân, sống lạc quan vui vẻ, biết tổ
chức cuộc sống. + Cởi mở, quý trọng tình cảm, khao khát gặp gỡ, trò
chuyện với mọi người. + Khiêm tốn, chân thành… (Yêu cầu lý lẽ kèm với việc nêu dẫn chứng phù hợp,
biết cách phân tích các dẫn chứng để làm rõ các đặc điểm của nhân vật.) c.
Đánh giá nhân vật:
Người thanh niên sống có lý tưởng cao đẹp, làm việc và cống hiến hết mình cho
đất nước ® hình tượng tiêu biểu
cho vẻ đẹp của người lao động mới. |
||
b.
Nghệ thuật: Nghệ
thuật xây dựng nhân vật đặc sắc, tạo tình huống truyện tự nhiên, kết hợp tự
sự với trữ tình, miêu tả nhân vật ở nhiều điểm nhìn, ngôn ngữ trong sáng. |
||
3.
Đánh giá chung, nêu suy nghĩ, tình cảm của bản
thân. -
Tác phẩm ca ngợi vẻ
đẹp của con người lao động, thể hiện ý nghĩa cao quý của những cống hiến thầm
lặng cho đất nước. -
Nêu suy nghĩ riêng. |
0,5 |
(Trên đây có tính chất gợi ý, giám khảo trân trọng
những suy nghĩ riêng, phát hiện sự sáng tạo của học sinh)
Xem thêm:
- https://www.nguvanthcs.com/2021/05/de-dap-thi-vao-lop-10-mon-ngu-van-tinh-quang-binh-nam-2017.html
- https://www.nguvanthcs.com/2021/05/de-dap-thi-vao-lop-10-mon-ngu-van-tinh-an-giang-nam-2019.html
- https://www.nguvanthcs.com/2021/05/de-dap-thi-vao-lop-10-mon-ngu-van-tinh-hai-duong-nam-2017.html