Tóm tắt truyện ngắn Làng của Kim Lân:
Ông Hai là người làng Chợ Dầu. Trong kháng chiến chống Pháp, ông phải đưa gia đình đi tản cư. Ở nơi tản cư, lúc nào ông cũng nhớ làng và luôn dõi theo tin tức cách mạng. Ông vui khi nghe được những tin thắng lợi của cách mạng.
Tại quán nước, ông nhận được tin sét đánh từ những người phụ nữ tản cư dưới xuôi lên: làng Chợ Dầu theo giặc. Ông vô cùng đau khổ, cảm thấy xấu hổ, nhục nhã. Từ ngày đó, ông không dám đi đâu, không dám gặp ai, chỉ sợ nghe đồn về làng ông theo giặc. Nỗi lòng buồn khổ đó càng tăng lên khi có tin người ta không cho những người làng ông ở nhờ vì là làng Việt gian.
Khi bị chủ nhà đuổi khéo thì trong ông đấu tranh dữ dội giữa ở lại, sang làng khác hay trở về làng. Rồi ông quyết định làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây thì phải thù. Không biết tâm sự cùng ai, ông đành nói chuyện với con út cho vơi nỗi buồn, cho nhẹ bớt những đau khổ tinh thần.
Nhận tin cải chính, vẻ mặt ông tươi vui, rạng rỡ hẳn lên. Ông
chia quà cho các con, và tất bật báo tin cho mọi người rằng nhà ông bị Tây đốt,
làng ông không phải là làng Việt gian. Ông thêm yêu và tự hào về cái làng của
mình.