Phụ
lục II
HƯỚNG DẪN THỤC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG CẤP THPT
MÔN NGỮ VĂN
Kèm theo Công văn số 4040/BGDĐT-GDTrH ngày 16 tháng 09 năm 2021. của Bộ trưởng Bộ
GDĐT)
Hướng dẫn này dựa trên sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Căn cứ vào hướng dẫn, các cơ sở giáo dục trung học chỉ đạo tổ, nhóm chuyên môn và giáo viên xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết bảo đảm cân đối giữa nội dung và thời gian thực hiện, phù hợp với tình hình thực tế.
1. Lớp 10
|
TT |
Chủ đề |
Bài |
Nội dung điều chỉnh |
Hướng dẫn thực
hiện |
|
1 |
Văn học |
Ra-ma
buộc tội (trích Ra-ma-ya-na - sử thi Ấn
Độ) |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Tam đại con gà |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Ca dao than thân, yêu thương
tình nghĩa |
Bài ca dao 2, 3, 5 |
Khuyến
khích học sinh tự đọc (Chỉ dạy bài ca dao 1, 4, 6) |
||
|
Ca dao hài hước |
Bài ca dao 3, 4 |
Khuyến
khích học sinh tự đọc (Chỉ dạy bài ca dao 1, 2) |
||
|
Đọc
thêm: Lời tiễn dặn (trích Tiễn dặn người yêu) |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: - Vận nước (Quốc tộ) của Thiền sư Pháp
Thuận - Cáo bệnh, bảo mọi người (Cáo tật thị chúng) của Thiền sư Mãn Giác - Hứng trở về (Quy hứng) của Nguyễn
Trung Ngạn |
Cả 03 bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: - Thơ hai-cư của
Ba-sô |
Cả 04 bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
-
Lầu Hoàng Hạc (Hoàng
Hạc Lâu) của Thôi
Hiệu - Nỗi oán của người phòng khuê (Khuê oán) của
Vương Xương Linh -
Khe chim kêu (Điểu
minh giản) của Vương
Duy |
|
|
||
|
Tựa
“Trích diễm thi tập ” của Hoàng Đức Lương |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia (trích Bài kí đề danh
tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba) của Thân Nhân Trung |
Cả bài |
Chuyển lên dạy chính thức |
||
|
Hưng
Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn (trích Đại Việt sử
kí toàn thư) của Ngô Sĩ Liên |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Thái sư Trần Thủ Độ (trích Đại Việt sử kí toàn thư) của
Ngô Sĩ Liên |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Tào Tháo uống rượu luận anh hùng (trích hồi 21 - Tam quốc
diễn nghĩa) của La Quán Trung |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Nỗi
thương mình (trích Truyện Kiều) của Nguyễn
Du |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Thề nguyền (trích Truyện Kiều) của Nguyễn Du |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
2 |
Tiếng Việt |
Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt |
I.
Ngôn ngữ sinh hoạt: mục 1 (Khái niệm ngôn ngữ sinh hoạt), mục 2 (Các dạng
biểu hiện của ngôn ngữ sinh hoạt) |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt (tiếp
theo) |
III. Luyện tập: bài tập 3 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Phong
cách ngôn ngữ sinh hoạt - Phong
cách ngôn ngữ sinh hoạt (tiếp theo) |
Cả 02 bài |
Tích
hợp thành một bài: tập trung vào mục 3 phần I bài Phong cách ngôn ngữ sinh
hoạt; phần II và bài tập 1, 2 phần III bài Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt -
tiếp theo. |
||
|
Văn bản (tiếp theo) |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Hoạt
động giao tiếp bằng ngôn ngữ (tiếp theo) |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
3 |
Làm văn |
Lập dàn ý bài văn tự sự |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Luyện tập viết đoạn văn tự sự |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Tóm tắt văn bản thuyết minh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Lập kế hoạch cá nhân |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Lập dàn ý bài văn thuyết minh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Tính
chuẩn xác, hấp dẫn của văn bản thuyết minh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Phương pháp thuyết minh |
I.
Tầm quan trọng của
phương pháp thuyết minh, II.
Một số phương pháp
thuyết minh: mục 1 (ôn tập các phương pháp thuyết minh đã học), III. Yêu cầu |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
|
đối
với việc vận dụng phương pháp thuyết minh |
|
||
|
Luyện tập viết đoạn văn thuyết minh |
I. Đoạn văn thuyết minh |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Phương
pháp thuyết minh - Luyện
tập viết đoạn văn thuyết minh |
Cả 2 bài |
Tích
hợp thành 1 bài, tập trung hướng dẫn học sinh luyện tập viết đoạn văn thuyết
mình sử dụng phương pháp thuyết minh bằng cách chú thích và thuyết minh bằng
cách giảng giải nguyên nhân - kết quả. |
||
|
Lập dàn ý bài văn nghị luận |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Các thao tác nghị luận |
I.
Khái niệm, II. Một số thao tác nghị luận cụ thể: mục 1 (Ôn lại các thao tác
phân tích, tổng hợp, diễn dịch, quy nạp) |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Các
thao tác nghị luận - Luyện
tập viết đoạn văn nghị luận |
Cả 2 bài |
Tích
hợp thành 1 bài, tập trung vào mục 2, phần II bài Các thao tác nghị luận) và
luyện tập viết đoạn văn nghị luận sử dụng các thao tác nghị luận đã học. |
||
|
4 |
Chủ đề tích hợp |
- Chiến thắng Mtao Mxây (trích Đăm
Săn - sử thi Tây Nguyên) - Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy - Tấm Cám - Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự - Tóm tắt văn bản tự sự (dựa theo nhân vật chính) |
Cả 05 bài |
Tích hợp thành một chủ đề |
|
- Truyện Kiều (Phần một: Tác giả) -
Trao duyên (trích Truyện Kiều) của Nguyễn Du - Chí khí anh hùng (trích Truyện
Kiều) của Nguyễn Du - Thực hành các phép tu từ: phép điệp và phép đối |
Cả 04 bài |
Tích hợp thành một chủ đề |
|
TT |
Chủ đề |
Bài |
Nội dung điều chỉnh |
Hướng dẫn thực
hiện |
|
1 |
Văn học |
Vào
phủ chúa Trịnh (trích Thượng kinh kí sự)
của Lê Hữu Trác |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Đọc
thêm: Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Vịnh khoa thi Hương của Trần Tế Xương |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Lẽ
ghét thương (trích Truyện Lục Vân Tiên) của
Nguyễn Đình Chiểu |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Bài ca phong cảnh Hương Sơn (Hương Sơn phong cảnh ca) của Chu
Mạnh Trinh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Chiếu cầu hiền của
Ngô Thì Nhậm |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Xin lập khoa luật (trích Tế cấp bát điều) của Nguyễn
Trường Tộ. |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Cha con nghĩa nặng (trích) của Hồ Biểu Chánh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: “Vi hành” của Nguyễn Ái Quốc |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Tinh thần thể dục của Nguyễn Công Hoan |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: Lai Tân của Hồ Chí
Minh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: Nhớ đồng của Tố Hữu |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: Chiều xuân của Anh Thơ |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: Tương tư của Nguyễn
Bính |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Bài thơ số 28 (trong tập Người làm vườn) của R.Ta-go |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Người
cầm quyền khôi phục uy quyền (Trích Những người
khốn khổ của V. Huy- gô |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Về
luân lí xã hội ở nước ta (trích Đạo đức và luân lí Đông Tây) của Phan
Châu Trinh |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Ba
cống hiến vĩ đại của Các Mác của Phri- đrích
Ăng-ghen |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
2 |
Tiếng Việt |
Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Từ
ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân (tiếp theo) |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thực hành về nghĩa của từ trong sử dụng |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự học |
||
|
Thực
hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
3 |
Làm văn |
Tóm tắt văn bản nghị luận |
I.
Mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản nghị luận |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Luyện tập tóm tắt văn bản nghị luận |
Bài tập 2 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Tóm tắt
văn bản nghị luận - Luyện
tập tóm tắt văn bản nghị luận |
Cả 02 bài |
Tích
hợp thành một bài: tập trung vào phần II, phần luyện tập bài Tóm tắt văn bản
nghị luận; bài tập 1 bài Luyện tập tóm tắt văn bản nghị luận. |
||
|
Luyện tập thao tác lập luận so sánh |
Bài tập 1, bài tập 3 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Luyện
tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận phân tích và so sánh |
Bài tập 1 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Luyện tập thao tác lập luận so sánh - Luyện tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận phân tích và so
sánh |
Cả 02 bài |
Tích
hợp thành một bài: tập trung luyện tập vận dụng các thao tác lập luận phân
tích và so sánh trong làm văn nghị luận. |
||
|
Thực
hành về sử dụng một số kiểu câu trong văn bản |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thao tác lập luận bác bỏ |
I.
Mục đích yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ, Luyện tập: bài tập 1 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ |
Bài 1, bài 3 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Thao
tác lập luận bác bỏ - Luyện
tập thao tác lập luận bác bỏ |
Cả 02 bài |
Tích
hợp thành một bài: tập trung vào phần II bài Thao tác lập luận bác bỏ; bài
tập 2 bài Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ. |
||
|
Thao tác lập luận bình luận. |
I.
Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bình luận, Luyện tập: bài tập 3 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Luyện tập thao tác lập luận bình luận |
Bài 1 |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Thao
tác lập luận bình luận. - Luyện
tập thao tác lập luận bình luận |
Cả 02 bài |
Tích
hợp thành một bài: tập trung vào phần II, bài Thao tác lập luận bình luận;
bài tập 2 bài Luyện tập thao tác lập luận bình luận. |
||
|
Nghĩa của câu |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Tiểu sử tóm tắt |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Luyện tập viết tiểu sử tóm tắt |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
4 |
Chủ đề tích hợp |
- Tự tình (bài II) của Hồ Xuân
Hương - Câu cá mùa thu (Thu điếu) của Nguyễn Khuyến - Thương vợ của Trần Tế Xương - Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận - Thao tác lập luận phân tích - Luyện tập thao tác lập luận phân tích |
Cả 06 bài |
Tích hợp thành một chủ đề |
|
- Phong cách ngôn ngữ báo chí - Phong cách ngôn ngữ báo chí (tiếp theo) - Bản tin - Luyện tập viết bản tin - Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn - Luyện tập phỏng vấn và trả lời phỏng vấn |
Cả 06 bài |
Tích hợp thành một chủ đề |
Lớp 12
|
TT |
Chủ đề |
Bài |
Nội dung điều
chỉnh |
Hướng dẫn thực
hiện |
|
1 |
Văn học |
Nguyễn
Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc
của Phạm Văn Đồng |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Đọc
thêm: Mấy ý nghĩ về thơ (trích) của Nguyễn Đình Thi |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Đô-xtôi-ép-xki (trích) của Xtê-phan Xvai-gơ |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thông
điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1 - 12 - 2003 của Cô-phi An-nan |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Luật thơ (tiếp theo) |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: - Dọn về
làng của Nông Quốc Chấn - Tiếng
hát con tàu của Chế Lan Viên - Đò Lèn của
Nguyễn Duy |
Cả 03 bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đàn ghi ta của Lor-ca của
Thanh Thảo |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: - Bác ơi! của Tố
Hữu - Tự do
(trích) của Pôn Ê-luy-a |
Cả 02 bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Những ngày đầu của nước Việt Nam mới (trích Những năm tháng
không thể nào quên) của Võ Nguyên Giáp |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc thêm: Bắt sấu rừng U Minh Hạ
của Sơn Nam |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Mùa lá rụng trong vườn (trích) của Ma Văn Kháng |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Đọc
thêm: Một người Hà Nội của Nguyễn Khải |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thuốc của Lỗ Tấn |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Ông già và biển cả
(trích) của Hê- minh- uê |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Quá trình văn học và phong cách văn học |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
2 |
Tiếng
Việt |
Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt |
Luyện tập |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt (tiếp
theo) |
Luyện tập |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
- Giữ gìn
sự trong sáng của tiếng Việt - Giữ gìn
sự trong sáng của tiếng Việt (tiếp theo) |
Cả 02 bài |
Tích hợp thành một bài: tập trung vào
phần I bài Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, phần II bài Giữ gìn sự trong
sáng của tiếng Việt - tiếp theo. |
||
|
Nhân vật giao tiếp |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thực hành một số phép tu từ ngữ âm. |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thực hành một số phép tu từ cú pháp. |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Thực hành về hàm ý |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
3 |
Làm văn |
Văn bản tổng kết |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
|
Nghị luận về một ý kiến bàn về văn học |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
|
Phát biểu tự do |
Cả bài |
Khuyến khích học sinh tự đọc |
||
4 |
Chủ đề tích hợp |
- Người lái đò Sông Đà (trích) của
Nguyễn Tuân - Ai đã đặt tên cho dòng sông?
(trích) của Hoàng Phủ Ngọc Tường - Luyện tập vận dụng kết hợp các phương thức biểu đạt trong bài văn
nghị luận - Luyện tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận |
Cả 04 bài |
Tích hợp thành một chủ đề |
|
5 |
Chủ đề tích hợp |
- Rừng xà nu của Nguyễn Trung
Thành - Những đứa con trong gia đình
của Nguyễn Thi - Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi |
Cả 03 bài |
Tích hợp thành một chủ đề |